orde: Diptera, vliegen en muggen
Familie: Syrphidae, Zweefvliegen
Familie Syrphidae, Zweefvliegen
Insecten die je zeer veel ziet in de tuin zijn de zweefvliegen.
Er zijn in Nederland ruim 300 soorten waar genomen. Op deze pagina vind je maar een klein aantal soorten.
Veel mensen denken met bijen of wespen te maken te hebben als het om zweefvliegen gaat.
De zweefvliegen zijn niet in staat om te steken of te bijten, ze imiteren de bijen en wespen in uiterlijk.
Zo genieten ze bescherming tegen vogels en veel andere insecteneters.
Je kunt altijd goed zien of je met een bij of wesp of met een zweefvlieg te maken hebt.
Zweefvliegen hebben twee, de bijen en wespen hebben vier vleugels en bij de zweefvliegen zijn de ogen veel groter.
Bij bijen en wespen liggen de vleugels vaak over elkaar en lijken het ook maar twee, let daar wel op.
Verder zit er bij zweefvliegen een schildje tussen borststuk en achterlijf, dat komt niet voor bij bijen en wespen.
Baccha elongata (Fabricius, 1775) - Vliegende speld
Baccha elongata, Vliegende speld
Baccha elongata, Vliegende speld
Cheilosia fraterna (Meigen, 1830) - Moerasgitje
Cheilosia fraterna, Moerasgitje
Cheilosia illustrata (Harris, 1780) - Wollig gitje
Cheilosia illustrata, Wollig gitje
Chrysotoxum bicinctum (Linnaeus, 1758) - Donkere fopwesp
Chrysotoxum bicinctum, Donkere fopwesp
Chrysotoxum bicinctum, Donkere fopwesp
Chrysotoxum cautum (Harris, 1776) - Grote fopwesp
Chrysotoxum cautum, Grote fopwesp
Chrysotoxum cautum, Grote fopwesp
Chrysotoxum festivum (Linnaeus, 1758) - Stipfopwesp
Chrysotoxum festivum, Stipfopwesp
Chrysotoxum festivum, Stipfopwesp
Episyrphus balteatus (De Geer, 1776) - Snorzweefvlieg
Een veel voorkomende zweefvlieg is de Snorzweefvlieg. De larve van deze soort lijkt op een vliegenmade en eet, zoals veel andere zweefvlieglarven, bladluizen. De vlieg op de bovenste foto kwam uit de door mij opgekweekte larve die op de tweede foto staat.
Episyrphus balteatus, Snorzweefvlieg ♀
Episyrphus balteatus, Snorzweefvlieg, larve
Episyrphus balteatus, Snorzweefvlieg ♂
Eristalinus sepulchralis (Linnaeus, 1758) - Weidevlekoog
Eristalinus sepulchralis, Weidevlekoog
Eristalis arbustorum (Linnaeus, 1758) - Kleine bijvlieg
Eristalis arbustorum, Kleine bijvlieg
Eristalis intricaria (Linnaeus, 1758) - Hommelbijvlieg
Eristalis intricaria, Hommelbijvlieg
Eristalis nemorum (Linnaeus, 1758) - Puntbijvlieg
Eristalis nemorum, Puntbijvlieg
Eristalis pertinax (Scopoli, 1763) - Kegelbijvlieg
Eristalis pertinax, Kegelbijvlieg
Eristalis tenax (Linnaeus, 1758) - Blinde bij
Blinde bij, Eristalis tenax
Zweefvliegen zijn er in heel veel soorten, de hierboven afgebeelde blinde bij Eristalis tenax heeft heel speciale larven. Deze kunnen in zuurstofloos sterk organisch vervuild water leven van micro organismen en rottend materiaal. Ze komen soms massaal voor in gierkelders. De larven worden rattenstaartlarve genoemd, naar de lange uitschuifbare adembuis die ze in staat stelt in het zuurstofloze water te overleven. Via deze buis kunnen ze, als was het een snorkel, adem halen. De larve zelf is erg doorzichtig en de adembuizen in het lichaam kun je zien liggen als een soort stofzuigerslang. De larve lijkt het meest op een made met een lange staart. Ze kruipen als ze volgroeid zijn uit het water en verpoppen. Het volwassen insect overwintert.
rattenstaartlarve onder water
rattenstaartlarve boven water
Eupeodes corollae (Fabricius, 1794) - Terrasjeskommazweefvlieg
Eupeodes corollae, Terrasjeskommazweefvlieg ♀
Eupeodes corollae, Terrasjeskommazweefvlieg ♂
Eupeodes corollae, Terrasjeskommazweefvlieg, pop
Eupeodes corollae, Terrasjeskommazweefvlieg, larve
Eupeodes luniger (Meigen, 1822) - Grote kommazweefvlieg
Eupeodes luniger, Grote kommazweefvlieg
Ferdinandea cuprea (Scopoli, 1763) - Gewone kopermantel
Ferdinandea cuprea, Gewone kopermantel
Helophilus hybridus Loew, 1846 - Moeraspendelvlieg
Helophilus hybridus, Moeraspendelvlieg
Helophilus pendulus (Linnaeus, 1758) - Gewone pendelvlieg
Helophilus pendulus, Gewone pendelvlieg
Helophilus trivittatus (Fabricius, 1805) - Citroenpendelvlieg
Helophilus trivittatus, Citroenpendelvlieg
Helophilus trivittatus, Citroenpendelvlieg
Leucozona lucorum (Linnaeus, 1758) - Withaarmelkzweefvlieg
Leucozona lucorum, Withaarmelkzweefvlieg
Melangyna lasiophthalma (Zetterstedt, 1843) - Wilgenelfje
Melangyna lasiophthalma, Wilgenelfje
Melanostoma mellinum (Linnaeus, 1758) - Gewone driehoekszweefvlieg
Melanostoma mellinum, Gewone driehoekszweefvlieg
Meliscaeva auricollis (Meigen, 1822) - Variabel elfje
Meliscaeva auricollis, Variabel elfje ♂
Merodon equestris (Fabricius, 1794) - Grote narcisvlieg
Merodon equestris, Grote narcisvlieg
Merodon equestris, Grote narcisvlieg
Microdon analis (Macquart, 1842) - Bosknikspriet
Nog een heel andere larve van een soort zweefvlieg staat op de foto hieronder. Eerst dacht ik met een slak van doen te hebben maar het blijkt een in mierennesten levende larve te zijn van de Bosknikspriet, Microdon analis. Het dier beweegt bijna niet en de foto eronder laat de pop zien. Er komen twee soorten in Nederland voor, de soorten zijn alleen in het larve stadium te onderscheiden, de volwassen dieren lijken geheel op elkaar.
Microdon analis, Bosknikspriet, larve
Microdon analis, Bosknikspriet, pop
Myathropa florea (Linnaeus, 1758) - Doodskopzweefvlieg
Doodskopzweefvlieg
Neoascia podagrica (Fabricius, 1775) - Gewone korsetzweefvlieg
Neoascia podagrica, Gewone korsetzweefvlieg ♂
Parasyrphus lineolus (Zetterstedt, 1843) - Zwartpootroetneusje
Parasyrphus lineolus, Zwartpootroetneusje
Parhelophilus frutetorum (Fabricius, 1775) - Bosfluweelzweefvlieg
Parhelophilus frutetorum, Bosfluweelzweefvlieg
Platycheirus angustatus (Zetterstedt, 1843) - Slank platvoetje,
Platycheirus angustatus, Slank platvoetje
Platycheirus angustatus, Slank platvoetje
Platycheirus angustatus, Slank platvoetje
Rhingia campestris Meigen, 1822 - Gewone snuitvlieg
Rhingia campestris, Gewone snuitvlieg ♀
Rhingia campestris, Gewone snuitvlieg ♂
Scaeva pyrastri (Linnaeus, 1758) - Witte halvemaanzweefvlieg
Scaeva pyrastri, Witte halvemaanzweefvlieg ♂
Scaeva pyrastri, Witte halvemaanzweefvlieg ♀
Scaeva selenitica (Meigen, 1822) - Gele halvemaanzweefvlieg
Scaeva selenitica, Gele halvemaanzweefvlieg
Sericomyia silentis (Harris, 1776) - Gele veenzweefvlieg
Sericomyia silentis, Gele veenzweefvlieg
Sphaerophoria scripta (Linnaeus, 1758) - Grote langlijf
Sphaerophoria scripta, Grote langlijf
Sphaerophoria scripta, Grote langlijf ♀
Sphaerophoria taeniata (Meigen, 1822) - Graslanglijf
Sphaerophoria taeniata, Graslanglijf
Syritta pipiens (Linnaeus, 1758) - Menuetzweefvlieg
Syritta pipiens, Menuetzweefvlieg ♀
Syritta pipiens, Menuetzweefvlieg ♂
Syrphus ribesii (Linnaeus, 1758) - Bessenbandzweefvlieg
Syrphus ribesii, Bessenbandzweefvlieg
Syrphus torvus Osten Sacken, 1875 - Bosbandzweefvlieg
Syrphus torvus, Bosbandzweefvlieg ♂
Syrphus torvus, Bosbandzweefvlieg ♀
Syrphus torvus, Bosbandzweefvlieg, larve van bovenstaande vlieg
Volucella bombylans (Linnaeus, 1758) - Hommelreus
Volucella bombylans, Hommelreus
Volucella bombylans haemorrhoidalis, (Zetterstedt, 1838), Hommelreus ♂
Volucella inflata (Fabricius, 1794) - Gele reus
Volucella inflata, Gele reus
Volucella pellucens (Linnaeus, 1758) - Witte reus
Volucella pellucens, Witte reus
Volucella zonaria (Poda, 1761) - Stadsreus
Volucella zonaria, Stadsreus ♀
Xanthogramma dives (Rondani, 1857) - Zuidelijke citroenzweefvlieg
Xanthogramma dives, Zuidelijke citroenzweefvlieg
Xylota segnis (Linnaeus, 1758) - Gewone rode bladloper
Xylota segnis, Gewone rode bladloper
Een hele mooie fotogids om de zweefvliegen te determineren kun je downloaden vanaf de pagina van waarneming.nl: fotogids
Soortenoverzicht:
meer dan 300 soorten in Nederland
- Orde: Diptera, vliegen en muggen
- Familie: Syrphidae, Zweefvliegen
- Baccha elongata (Fabricius, 1775) - Vliegende speld
- Cheilosia fraterna (Meigen, 1830) - Moerasgitje
- Cheilosia illustrata (Harris, 1780) - Wollig gitje
- Chrysotoxum bicinctum (Linnaeus, 1758) - Donkere fopwesp
- Chrysotoxum cautum (Harris, 1776) - Grote fopwesp
- Chrysotoxum festivum (Linnaeus, 1758) - Stipfopwesp
- Episyrphus balteatus (De Geer, 1776) - Snorzweefvlieg
- Eristalinus sepulchralis (Linnaeus, 1758) - Weidevlekoog
- Eristalis arbustorum (Linnaeus, 1758) - Kleine bijvlieg
- Eristalis intricaria (Linnaeus, 1758) - Hommelbijvlieg
- Eristalis nemorum (Linnaeus, 1758) - Puntbijvlieg
- Eristalis pertinax (Scopoli, 1763) - Kegelbijvlieg
- Eristalis tenax (Linnaeus, 1758) - Blinde bij
- Eupeodes corollae (Fabricius, 1794) - Terrasjeskommazweefvlieg
- Eupeodes luniger (Meigen, 1822) - Grote kommazweefvlieg
- Ferdinandea cuprea (Scopoli, 1763) - Gewone kopermantel
- Helophilus hybridus Loew, 1846 - Moeraspendelvlieg
- Helophilus pendulus (Linnaeus, 1758) - Gewone pendelvlieg
- Helophilus trivittatus (Fabricius, 1805) - Citroenpendelvlieg
- Leucozona lucorum (Linnaeus, 1758) - Withaarmelkzweefvlieg
- Melangyna lasiophthalma (Zetterstedt, 1843) - Wilgenelfje
- Melanostoma mellinum (Linnaeus, 1758) - Gewone driehoekszweefvlieg
- Meliscaeva auricollis (Meigen, 1822) - Variabel elfje
- Merodon equestris (Fabricius, 1794) - Grote narcisvlieg
- Microdon analis (Macquart, 1842) - Bosknikspriet
- Myathropa florea (Linnaeus, 1758) - Doodskopzweefvlieg
- Neoascia podagrica (Fabricius, 1775) - Gewone korsetzweefvlieg
- Parasyrphus lineolus (Zetterstedt, 1843) - Zwartpootroetneusje
- Parhelophilus frutetorum (Fabricius, 1775) - Bosfluweelzweefvlieg
- Platycheirus angustatus (Zetterstedt, 1843) - Slank platvoetje
- Rhingia campestris Meigen, 1822 - Gewone snuitvlieg
- Scaeva pyrastri (Linnaeus, 1758) - Witte halvemaanzweefvlieg
- Scaeva selenitica (Meigen, 1822) - Gele halvemaanzweefvlieg
- Sericomyia silentis (Harris, 1776) - Gele veenzweefvlieg
- Sphaerophoria scripta (Linnaeus, 1758) - Grote langlijf
- Sphaerophoria taeniata (Meigen, 1822) - Graslanglijf
- Syritta pipiens (Linnaeus, 1758) - Menuetzweefvlieg
- Syrphus ribesii (Linnaeus, 1758) - Bessenbandzweefvlieg
- Syrphus torvus Osten Sacken, 1875 - Bosbandzweefvlieg
- Volucella bombylans (Linnaeus, 1758) - Hommelreus
- Volucella inflata (Fabricius, 1794) - Gele reus
- Volucella pellucens (Linnaeus, 1758) - Witte reus
- Volucella zonaria (Poda, 1761) - Stadsreus
- Xanthogramma dives (Rondani, 1857) - Zuidelijke citroenzweefvlieg
- Xylota segnis (Linnaeus, 1758) - Gewone rode bladloper